ناخنک یک بافت برجسته مثلثی شکل روی سطح چشم بوده که در اکثر موارد روی قسمت داخلی ملتحمه ایجاد شده و به طرف سطح قرنیه رشد می‌نماید. این ضایعه در نواحی آفتاب‌خیز و گرم و خشک شایعتر بوده و در افرادی که در فضای آزاد کار می‌کنند بیشتر دیده می‎شود. تصور می‎شود اشعه مافوق بنفش موجود در نور آفتاب و گرد و غبار در رشد ناخنک نقش داشته باشد. شیوع آن در آقایان دو برابر خانم‌ها می‌باشد.

علائم و نشانه‌ها

ناخنک ممکن است بسیار کوچک، کم خون و بدون علامت بوده و رشد آهسته‌ای داشته باشد (تصویر 1). در بعضی موارد نیز با رشد سریع، بزرگ، پرخون و ملتهب شده و باعث تحریک و سوزش می‎شود (تصویر 2). ناخنک‌های بسیار بزرگ با ایجاد تغییراتی در انحناء قرنیه و یا مسدود نمودن محور بینایی باعث کاهش دید می‌شوند.

درمان

ناخنک‌های کوچک اگر مشکلی ایجاد ننمایند، نیاز به اقدام درمانی ندارند. در ناخنک‌های بزرگتر که باعث تحریک و شکایت بیمار می‌شوند می‌توان از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کرد. در این موارد نامنظمی در سطح چشم از پخش مناسب لایه اشکی جلوگیری نموده و باعث خشکی چشم می‎شود. در صورت التهاب زیاد با نظر چشم‌پزشک برای مدت کوتاهی استروئید موضعی تجویز می‌گردد. استفاده از عینک آفتابی با دسته پهن و کلاه‌های لبه‌دار باعث کاهش رسیدن اشعه مافوق بنفش به ضایعه شده و رشد آن را آهسته‌تر می‌نماید.

ناخنک‌های بسیار بزرگ که باعث اختلال دید شده و یا مشکل زیبایی برای بیمار ایجاد نمایند را می‌توان با عمل جراحی برداشت. البته احتمال عود بسیار بالا بوده و حتی گاهی بعد از جراحی، رشد و اندازه آن بزرگ‌تر از قبل شده و با چسبندگی زیاد همراه می‎شود، و به همین علت تا حد ممکن باید از دستکاری و جراحی ناخنک پرهیز نمود. داروهایی مانند میتومایسین C با جلوگیری از رشد عروق باعث کاهش عود ضایعه می‌شوند. البته به علت عوارض این دارو باید با احتیاط استفاده شود. ترکیب روش‌های جراحی خاص و استفاده از میتومایسین C، احتمال عود این بیماری را به کمتر از 3% کاهش می‌دهد.