رتینیت پیگمانته (Retinitis Pigmentosa) یا بیماری شب‌کوری یک بیماری ارثی نادر است که در آن سلول‌های حساس به نور شبکیه بتدریج و بطور پیشرونده دچار استحاله (Degeneration) شده و در مراحل انتهایی باعث نابینایی می‎شود.

علایم و نشانه‌ها

معمولاً اولین علائم بیماری در اوایل کودکی بروز می‌کند. دید شب بتدریج کاهش یافته و میدان بینایی به طور پیشرونده تنگ و باریک می‎شود. میدان بینایی محیطی از بین رفته و در مراحل انتهایی تنها ناحیه کوچکی از دید مرکزی باقی می‌ماند (تصویر 1).

میدان بینایی بیمار محدود به قسمت مرکزی شده و در یک تصویر کامل (چپ) فقط قسمت مرکزی را می‌بیند (راست)
تصویر 1 میدان بینایی بیمار محدود به قسمت مرکزی شده و در یک تصویر کامل (چپ) فقط قسمت مرکزی را می‌بیند (راست)

در معاینه ته چشم رسوب رنگدانه یا پیگمان‌های پراکنده در محیط شبکیه، باریک شدن عروق خونی و آتروفی عصب بینایی دیده می‎شود (تصویر 2).

منظره ته چشم در بیمار مبتلا به رتینیت پیگمانته
تصویر 2 منظره ته چشم در بیمار مبتلا به رتینیت پیگمانته

چه چیزی باعث رتینیت پیگمانته می‎شود؟

اطلاعات زیادی از چگونگی بروز بیماری رتینیت پیگمانته وجود ندارد. تنها یافته ثابت شده، ارثی بودن آن است. اگر هیچ یک از والدین گرفتار بیماری نباشند حداقل یکی از آنها، ناقل ژن بیماری است. سلول‌های استوانه‌ای شبکیه یا Rods مسئول دید شب بوده و در این بیماری بتدریج از بین می‌روند. به همین علت اولین علامت آن کاهش دید شب است.

درمان

درمانی برای رتینیت پیگمانته وجود ندارد. اگرچه برخی پزشکان معتتقدند مصرف ویتامین A ممکن است باعث کاهش سرعت پیشرفت بیماری شود. بهتر است این بیماران قبل از اینکه دیدشان خیلی ضعیف شود نسبت به آموزش برخی مشاغل مناسب و یادگیری خط بریل اقدام نمایند. مطالعات زیادی برای یافتن داروی مناسب برای درمان این بیماری و همچنین کاشتن موادی روی شبکیه در حال انجام است.