بافت يووه شامل عنبيه (Iris)، جسم مژگاني (Ciliary body) و مشيميه (Choroid) مى‌باشد (تصویر 1). بافت يووه حاوى عروق فراوان بوده كه تغذيه بافت‌هاى مختلف چشم را بر عهده دارند. صدمه به بافت يووه باعث آسيب ساختمان‌های مختلف چشم می‌گردد. به التهاب بافت يووه، يووئيت (Uveitis) گفته می‎شود.

انواع يووئيت بر اساس محل گرفتارى عبارتند از:

يووئيت قدامى يا ايريتيس (Iritis):

این بیماری به علت التهاب عنبيه ایجاد مى‌گردد (تصویر 2). يووئيت قدامى شايع‌ترين نوع يووئيت بوده و معمولاً به صورت حاد و ناگهانى تظاهر پيدا می‌کند و حدود ٦ تا ٨ هفته طول مى‌كشد، البته در بعضى از موارد مى‌تواند مزمن و عود‌كننده باشد.

یووئیت میانی:

به التهاب جسم مژگانى، يووئيت ميانى يا پارس پلانايتيس (Pars planitis) گفته مى‌شود (تصویر 3). هر دوره پارس پلانايتيس چند هفته تا چند ماه طول مى‌كشد.

يووئيت خلفى:

به التهاب قسمت خلفى چشم (مشيميه) یووئیت خلفی گفته مى‌شود. يووئيت خلفى معمولاً به آرامى شروع شده و ممکن است چشم را برای سال‌ها درگير نماید(تصویر 4).

يووئيت منتشر:

به التهاب در همه بخش‌های يووه گفته مي‌شود. بسياري از انواع يوئيت، مزمن بوده و ممکن است باعث ایجاد عوارض چشمی مختلفی شوند که مهم‌ترین آنها عبارتند از: كاتاراكت،‌ كاهش يا افزايش فشار داخل چشم،‌ گلوكوم، مشكلات شبكيه (تشكيل عروق جديد، جداشدگي شبكيه و تورم ماكولا يا cystoid macular edema و كراتوپاتي باند شكل يا Band keratopathy. هر يك از عوارض ممكن است منجر به كاهش ديد گردد (تصویر 5). اين بيماري ممكن است در هر سني بروز كند.

علائم و نشانه‌ها

گاهی يوئيت تنها در يك چشم بروز می‌كند. يووئيت ممكن است با شروع ناگهانى درد و قرمزي چشم همراه بوده و يا تنها علامت شروع آن كاهش ديد بدون درد باشد. ساير علائم يوؤيت عبارتند از: حساسيت به نور، كاهش‌ديد و مگس‌پران (ديدن سايه‌اي متحرك شبيه حرکت مگس در ميدان بينايي).

قرمزى و درد چشم كه ممكن است يك مشكل ساده به نظر برسد، مى‌تواند علامتى از يك بيمارى مهم مثل يووئيت باشد. در صورت ابتلاء به اين علائم باید به چشم پزشك مراجعه نمود.

علت يووئيت چيست؟

در اكثر موارد علت اصلى يووئيت ناشناخته می‌باشد و بدن به علتى نامعلوم نسبت به بافت يووه حساس شده و واكنش ازدياد حساسيت رخ دهد. البته گاهى يووئيت با بيماري‌ها و عفونت‌هاى مختلف همراه می‌باشد. علل متفاوتي می‌توانند باعث یووئیت شوند که مهم‌ترین آنها عبارتند از: عوامل ويروسي، قارچي و باكتريال، مشكلات ايمونولوژيك سيستميك، ضربه و جراحي قبلی چشم.

تشخيص يوؤيت

یووئیت با معاينه دقيق چشم‌پزشكى قابل تشخيص است. التهاب درون چشم مى‌تواند تأثير دائمى روى ديد گذاشته و حتى منجر به نابينايى شود. اگر علائم مشكوك به يووئيت داريد حتماً براى تشخيص به چشم‌پزشك مراجعه كنيد.

اگر مبتلا به يوؤيت هستيد، ممكن است برای تشخیص بيمارى‌هاى سيستميك همراه و يافتن علت زمينه‌اى، چشم‌پزشك در مورد سلامت كلى شما، سؤالاتى بپرسد و آزمايش‌ها و عكس‌هاى خاصى درخواست نمايد. احتمال دارد جهت مشاوره در تشخيص يا درمان، شما را به متخصص داخلى يا روماتولوژى ارجاع دهد. انجام معاينه دقيق چشم توسط چشم‌پزشك به هنگام بروز علائم، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. چشم‌پزشك با استفاده از وسايل خاص، ‌درون چشم را معاينه مي‌كند و غالباً بر اساس یافته‌ها، تشخيص بيماري را قطعی مي‌کند.

در برخي شرايط ممکن است انجام آزمايش‌هاي خوني، آزمايش‌هاي پوستي، عكس از سينه و گاهي حتي نمونه‌برداري به طريقه جراحي از چشم، برای رسیدن به تشخيص مفيد باشند. با توجه به اینکه يووئيت مي‌تواند با وجود بيماري در قسمت‌هاي ديگر بدن همراه باشد، لذا ارزيابي و درك سلامتي عمومي بيمار حائز اهميت است. اين كار ممكن است نيازمند انجام مشاوره با متخصصان ديگر باشد.

درمان يوئيت

يوؤيت یک بيمارى جدى بوده و مى‌تواند باعث عوارض دائمى در چشم شود. بنابراين بايد به محض تشخيص، درمان آن شروع شود. معمولاً قطره استروئيد (كورتون) به همراه قطره سيكلوپلژيك مثل تروپيكاميد جهت كاهش درد و التهاب تجويز مي‌شوند. در موارد شدید بيماري ممكن است از تزریق اطراف چشم داروهای استروئيدی و يا داروهای خوراكى استروئیدی نيز استفاده شود. يوئيت قدامي بدليل گرفتاري قسمت‌هاي قدامي چشم، معمولاً با استفاده از قطره‌های استروئیدی قابل درمان است.

در درمان يوئيت از داروهاي ايمونوساپرسيو (سرکوبگر سیستم ایمنی) كه باعث كنترل التهاب می‌گردند نیز استفاده می‎شود. مصرف اين داروها و همچنين استروئيدها ممكن است باعث بروز عوارضي شوند که عبارتند از: گلوكوم، كاتاراكت، افزايش قند‌خون، افزايش فشار‌خون، مشكلات كليوي و پوكي استخوان. بنابراين بسيار مهم است كه دستورات دارويي پزشك بدقت اجرا شده و بيمار به شکل منظم معاينه و پيگيري شود تا پيشرفت بيماري و يا عوارض ناشي از داروها تحت كنترل باشد.

در موارد مزمن كه نیاز به مصرف طولانی دارو وجود دارد، دارو به صورت مخازني در داخل چشم كاشته شده و به مدت چند ماه يا چند سال بتدريج در داخل چشم آزاد مي‌گردد. اين داروهای كاشتنی ممکن است باعث پيشرفت كاتاراكت، افزايش فشار داخل چشم، درد چشم و عوارض جراحي بدنبال كاشت آن شوند.

يوؤيت خود مى‌تواند منجر به عوارضی مانند افزايش فشار چشم، كاتاراكت، ايجاد عروق نا‌به‌جا و تورم شبكيه گردد كه هر كدام از اين عوارض بايد درمان مناسب خود را دريافت نمايند.